İzlanda'daki patlayan volkan uçakları 'çiviledi'

İzlanda'da geçen hafta Perşembe günü patlayan yanardağın yarattığı kül bulutu, Avrupa genelinde hava taşımacılığının durmasına neden oldu. Saatler süren bekleyişlere karşılık, uçak seferlerinin yüzde 90'ı gerçekleştirilemezken; yolcular farklı alternatiflere yönelmeye çalıştı. Demiryolu ve karayolunu tercih edenler gözlenirken, denizyolu ile ülkelerine dönmeye çalışanlar da oldu. Son olarak İngiltere Başbakanı Gordon Brown, İngiliz Donanması'nı göreve çağırarak, ülkelerine dönemeyen vatandaşlara yardımcı olunmasını kararlaştırdı. Diğer yandan, havayollarının günlük zararının milyonlarca doları aştığını gören Avrupa Birliği, şirketlere yardım etmenin yollarını aramaya başladı. Avrupa Komisyonu, bu çerçevede havayollarına acil yardım imkanı yaratmayı planlarken, sadece British Airways'in günlük zararı 30 milyon doları aşıyor. Salı gününün ilk saatlerine kadar havayolu trafiğinin durması beklenirken, hava durumundaki değişikliğe bağlı olarak uçuşların hafta ortasından normale dönmesi bekleniyor. Avrupa'da şimdiye kadar iptal edilen uçuşların sayısı 63 bini aşarken, Türk Hava Yolları da Avrupa ülkelerine uçuş gerçekleştiremiyor. Bu arada, Uluslararası Havayolu Taşımacıları Birliği IATA, krizin ülkeler arasında eşgüdümün ne kadar zayıf olduğunu gösterdiğine işaret ederek, havayollarının günlük zararının 200 milyon doları aştığını öngördü. IATA, krizin şu anki şekliyle havacılık sektörüne 11 Eylül 2001'de ABD'nin New York ve Washington kentlerine yapılan saldırılardan daha büyük hasar verdiğini öngördü.

Kriz 100 yaşındaki Paris Havacılık Fuarı'nı da vurdu

Mali krizin yarattığı baskı, havacılık sektörünün en görkemli etkinliği niteliğindeki Paris Havacılık Fuarı'nı da vurdu. Bu yıl 100'ncü kez kapılarını ziyaretçilere açan Paris Havacılık Fuarı, yolcu talebindeki azalma, yüksek maliyetler ve son dönemde artan güvenlik endişeleri nedeniyle sönük geçiyor. Katılımcı ve ziyaretçi sayısının azaldığını kaydeden fuar yöneticileri, Air France'e ait A330 yolcu uçağının atlantik okyanusu'nda düşmesinin üç hafta sonrasında başlayan fuarda güvenlik endişelerinin öne çıktığına işaret ediyorlar. Havacılık uzmanları da sektörün performansına yönelik temkinli değerlendirmelerde bulunuyorlar. Fransız havacılık uzmanı Christophe Collie de, iyimserliğini koruyanlardan biri. Ortamın yeni model tanıtımına pek uygun olmadığını söyleyen Collie, “Havaclılık endüstrisi bu krizi de yenecektir. Durgunluğu hisseden pek çok şirket var elbette, ancak iyileşmenin ilk işaretleri gözlemleniyor” dedi. Temkinli yaklaşıma karşılık, bazı havayolu şirketleri yeni siparişten vazgeçmiyor. Katar Havayolları, fuar kapsamında, Airbus ile 24 A320 uçağı alımı için anlaşma imzaladı. Anlaşmanın tutarı ise 1.9 milyar doları buluyor. Kriz nedeniyle pek çok havayolu yaklaşık 800 milyar dolarlık siparişlerini durdurmuştu. Domuz gribi salgınının da havacılık sektörünü olumsuz etkilediğini kaydeden Uluslararası Havayolu Taşımacılığı Birliği (IATA), geçen hafta yaptığı açıklamada, şirketlerin bu yıl yaklaşık 9 milyar dolar zarar edeceğini öngörmüştü.

Havayollarının zararı 9 milyar doları bulacak

Mali krizin derinleşmesi ve domuz gribinin salgın boyutlarına ulaşması, havayolu taşımacılığına büyük darbe vurdu. Dünyanın önde gelen 230 havayolunun katılımıyla oluşan Uluslararası Havayolu Taşımacıları Birliği IATA, havayollarının bu yıl 9 milyar dolar zarar edeceği tahmininde bulundu.

Birliğin Kuala Lumpur'daki yıllık toplantısında konuşan IATA Başkanı Giovanni Bisignani, yılın ilk çeyreğindeki gelir kaybının yılın tamamına yayılacağına dikkat çekerek, "Havayolları krizden çıkmakta zorlanacak, gelecek günler daha da zor geçecek" dedi.

Açıklanan zarar tahmini IATA'nın Mart ayında duyurduğu 4.7 milyar dolarlık yıl sonu zarar tahmininin neredeyse iki kat üzerine ulaşıyor. Birlik, 2008 yılında 528 milyar dolar olan toplam cironun bu yıl yüzde 15 oranında azarak 448 milyar dolara ineceğini de öngördü. IATA, yolcu trafiğinin yüzde 8 azalacağı tahmininde bulunurken, kargo taşımacılığı talebinin ise yüzde 17 gerileyeceğini vurguladı.

Yapılan tahminlere göre en fazla zarar edecek havayolları 3.3 milyar dolarla Asya kıtasında yer alırken, Avrupa havayollarının 1.8 milyar dolar, Amerikan havayolu şirketlerinin ise 1 milyar dolar zarar etmesi bekleniyor.