Anayasa Mahkemesi DTP'yi kapattı

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, DTP'nin kapatıldığını açıkladı. Karar çerçevesinde Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk'un milletvekillikleri düşürülürken, kapatma kararı oybirliğiyle alındı. Kılıç, DTP Genel Başkanı ve Mardin Milletvekili Ahmet Türk ile Diyarbakır Milletvekili Aysel Tuğluk'un partinin kapatılmasıyla ilgili gerekçeli kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından sonra milletvekilliklerinin sona ermesine karar verildiğini söyledi. Türk ve Tuğluk dahil 37 kişiye 5 yıl siyasetten men cezası verildi.

TÜSİAD: IMF'nin geri çevrilmesi anlamsız

TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Mustafa Koç, küresel krizde kamu borç oranının olumsuz etkilendiğini belirterek, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile yapılacak bir anlaşmanın getirilerini göz ardı etmenin izah edilebilir bir yanı olmadığını söyledi. YİK toplantısında yaptığı konuşmada Koç, "Mevcut manzaranın tüm unsurlarını gözden geçirdiğimizde 30-40 milyar doları nasıl elimizin tersiyle ittiğimizi anlamanın mümkün olmadığını söylemek zorundayım" dedi. TÜSİAD olarak yaptıkları CEO anketlerinde siyasi riskin "sürekli yükseldiğine" dikkat çeken Koç, yaratılan gerginliğin sokaklara "ifade özgürlüğünün sınırlarını aşan gösteriler, hatta çatışma olarak" yansıdığını, bunun işsizlikle birleşmesinin telafisi imkansız sorunlara yol açabileceğini söyledi. Koç, "Küresel krizin gölgesinin üstümüzden kalkmadığı bir ortamda siyasi kutuplaşma nedeniyle ekonomi ciddi güven baskısı altında kalıyor" dedi. Siyasetteki gelişmelerin Türkiye'nin risk primlerini de olumsuz etkilediğine dikkat çeken Koç, TÜSİAD olarak siyaset ve toplumun tüm kesimlerine itidal ve sağduyu çağrısı yapmak istediklerini söyledi. "Politik olarak huzur içinde olmamız lazım... Önce laiklik şimdi kültürel kimlikte kutuplaşmanın topluma yansıdığına şahit oluyoruz" diyen Koç, politikada sakin sularda seyretmek istediklerini söyledi.

AB uzlaştı, Tobin Vergisi yaklaştı

Küresel krizin doğmasında büyük sorumluluğu bulunan finans sektöründe denetim sıkılaşıyor. Avrupa Birliği liderleri, Brüksel'deki zirvede Uluslararası Para Fonu'na mali işlemlere küresel vergi getirilmesine destek vermesini istedi. Zirve sonrası yayınlanan bildiride, finans sektöründeki maaş ve primlerin kontrol altına alınmasına dikkat çekildi. İngiltere ve Fransa'nın bankacıların primlerine yüzde 50'ye varan yüksek vergi getirilmesi yolundaki çağrılarının ardından, taslak metin değişikliğe uğramadan kabul edildi. Tobin Vergisi olarak da anılan vergi düzenlemesine Avrupa'da destek verilirken, ABD'de böylesi bir düzenlemeye sıcak bakılmıyor. AB liderleri, IMF'nin de önerileriyle şekillenecek kontrol mekanizmalarıyla risklerin azaltılması ve yeni bir kriz tehdidinin önüne geçilmesini hedefliyor. İngiltere Başbakanı Gordon Brown, AB ülkelerinin plana destek verdiğini ifade ederken, Fransa Maliye Bakanı Christine Lagarde İngiltere'nin de denetim konusunda işbirliği yapmasının son derece sevindirici olduğunu söyledi.

Çin otomotivde ABD pazarını geride bıraktı

Amerikan otomotiv devleri iflasın eşiğinden dönerken, Çin'de artan satışlar bu ülkeyi dünyanın en büyük otomotiv pazarı haline getirdi. Danışmanlık şirketi JD Power'in verilerine göre, Çin'de satılan araç sayısının yıl sonu itibarıyla geçen yıla göre yüzde 44 artarak 12.7 milyonu bulmasi beklenirken, Amerika'da yapılan satışların 10.3 milyonda kalması öngörülüyor. Çin'de otomotiv satışlarının bu kadar hızlı artmasında, hükümetin yaptığı vergi indirimleri ve kredi kullanımının kolaylaştırılması etkili oldu. Gelen yüksek talep karşısında, Çin'de satılan otomobillerin teslim tarihi üç ayı bulabiliyor. Daha önce yapılan araştırmalarda, Çin'in ABD pazarını 2025 yılında geçmesi bekleniyordu. Çin'de özellikle küçük otomobillere ilgi gözlenirken, satılan araçların fiyatları Amerika'daki fiyatların üçte biri düzeyinde bulunuyor.

Irak petrollerinde ikinci yabancı hamlesi

Irak petrol sektöründe yabancıların ağırlığı artıyor. Dünyanın üçüncü büyük petrol üreticisi Irak'ta Mecnun petrol sahasının işletmesine yönelik ihale yapıldı. Aralarında Shell, BP ve Türkiye Petrolleri'nin de bulunduğu 44 yabancı şirketin katıldığı ihaleyi, İngiliz Shell ve Malezyalı petrol şirketi Petronas'tan oluşan girişim grubu kazandı. İhalede, Fransız Total ve Çin ulusal petrol şirketi CNPC'nin tekliflerini geride bırakan Shell ve Petronas, Mecnun petrol sahasının 20 yıl boyunca işletme hakkını aldı. Mecnun'daki petrol rezervleri 12.6 milyar varili buluyor. Haziran ayında 8 petrol ve doğalgaz sahası için yapılan ihaleden sadece birisi sonuçlandırılmış, 12.8 milyar varillik rezerve sahip Rumelye havzasının işletme hakkı BP ve CNPC'nin oluşturduğu girişim grubuna verilmişti. 115 milyar varil rezervle dünyanın üçüncü büyük petrol rezervine sahip Irak'ın, üretimi ve ihracatı, potansiyelinin çok altında bulunuyor. Bütçesinin yüzde 95'ini petrol geliri oluşturan Irak'ın günlük petrol üretimi günlük 2,4 milyon varil düzeyinde bulunuyor.

Yılmaz: Enflasyon hedeflerin altında kalacak

Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, enflasyonun yıl sonu itibarıyla yüzde 5.5'lik hedefin altında kalacağını söyledi. 2010 Para Politikası'nı anlatan Durmuş Yılmaz, enflasyon hedeflemesi sistemine devam edileceğini belirterek, 2012 enflasyon hedefinin yüzde 5 olduğunu kaydetti. Merkez Bankası Başkanı Yılmaz, Türkiye'nin kriz döneminde en hızlı faiz indiren ülke olduğunu belirterek temel para politikası aracının kısa vadeli faiz olduğunu söyledi. Yılmaz, "Kısa vadede teknik faiz indirimine gidilmesi öngörülmüyor" derken, gerekirse zorunlu karşılık oranlarının indirilebileceğini vurguladı. Yılmaz, Türk Lirası'nın dayanıklı performansının krizde Türk ekonomisine olan güveni gösterdiğini belirterek, orta vadeli beklentilerin hedeflerle büyük ölçüde uyumlu olduğunu kaydetti. Yılmaz, maliye politikasının orta vadeli seyrinin kritik önemde olduğunu da vurguladı.

Üçüncü çeyrekte daralma yüzde 3.3

Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3,3 daraldı. Ekonomistlerin yüzde 3,7’lik beklentilerinin altındaki daralma ile yılın ilk 9 ayındaki küçülme oranı yüzde 8,4’ü buldu. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, üçüncü çeyrekte en hızlı daralma yüzde 18,1 ile inşaat sektöründe gözlenirken, elektrik, su sektörü yüzde 4,8 ve imalat sanayi yüzde 3.9 geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu daha önce yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7 olarak açıkladığı daralma oranını ise yüzde 7,9’a, yüzde 14,3 olarak açıkladığı ilk çeyrek büyüme oranını yüzde 14,7’ye revize etti. Merkez Bankası’nın yaptığı son beklenti anketinde yıl sonu itibarıyla daralma oranının yüzde 5,7 olacağı öngörülüyor.

Ergün: Rakamlar büyümeyi destekler nitelikte

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, sanayi üretim endeksinde Ekim ayında gerçekleşen yükselişin, ekonomideki toparlanmayı teyit eder nitelikte olduğunu belirterek, ortaya çıkan bu rakamın aynı zamanda son çeyrek büyüme rakamlarının da pozitife döneceğinin işaretini verdiğini kaydetti. Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, TÜİK tarafından açıklanan Ekim ayı sanayi üretim endeksi verilerini değerlendirdi. Ergün, "Türkiye'nin Ekim ayı sanayi üretim endeksi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.5, bir önceki aya göre ise yüzde 13.7 oranında artış göstermiştir. Mart ayından itibaren aylık bazda toparlanma eğilimi gösteren sanayi üretim endeksi, Ekim ayı ili birlikte yıllık bazda artışa geçmiştir" dedi.

Bernanke: Canlanma önünde ciddi engeller var

Küresel krizin etkisiyle girdiği durgunluktan çıkan Amerikan ekonomisine yönelik tedirginlik sürüyor. Amerikan Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke, kırılganlığın sürdüğünü belirterek, "Ekonomide toparlanmanın önünde ciddi engeller de bulunuyor" dedi. Washington Ekonomi Kulübü'nde bir konuşma yapan Bernanke, gelecek dönemdeki en büyük riskleri kredi piyasasındaki daralma ve yüksek işsizlik oranı olarak sıraladı. Bernanke, gelecek yıl kademeli bir büyüme gözleneceğini ifade ederken, işsizlik oranının tahminlerden daha düşük bir hızla gerileyeceğini vurguladı. Faizler konusunda da değerlendirmelerde bulunan ABD Merkez Bankası Başkanı, kısa vadeli faizlerin daha uzun bir süre düşük kalmayı sürdüreceğini ifade etti. Amerikan Merkez Bankası'nın karar organı niteliğindeki Açık Piyasa Komitesi, gelecek hafta yapacağı toplantıda faizler üzerine kararını açıklayacak. Kısa vadeli faizler krizin derinleştiği Eylül 2008'den bu yana 0 ile 0.25 aralığında bulunuyor.

Japonya'dan 81 milyar $'lık canlanma paketi

Küresel krizle ekonomisini durgunluktan korumaya çalışan Japonya hükümeti, yeni önlemler aldı. Hükümet tarafından onaylanan 81 milyar dolarlık canlanma paketi çerçevesinde, bölgesel teşvikler yanı sıra çevreci otomobiller ve beyaz eşya tüketiminin teşvik edilmesi hedefleniyor. Teşvik planı Japonya Merkez Bankası'nın ülkenin finans sektörünü güçlendirmek amacıyla 140 milyar dolarlık sermaye aktarımı kararından bir hafta sonra açıklanması nedeniyle dikkat çekiyor. Planın 40 milyar dolarlık bölümünü bölgesel teşvik önlemleri oluştururken, pakette istihdamı artıracak ve otomotiv sektörünü destekleyecek önlemler de yer alıyor. Ekonomistler, açıklanan canlanma paketini olumlu yönde değerlendirirken, Japon yeninin hızla değerlenmesinin ekonomik istikrarı tehdit ettiğini ifade ediyorlar. Japon yeni son 14 yılın en yüksek düzeyinde seyrederken, bu rakam Japonya'nın ihracat gücünü sınırlıyor. Japonya ekonomisi 4 çeyrek üst üste daraldıktan sonra nihayet bu yıl durgunluktan çıkmış durumda. Ekonomi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0,9, üçüncü çeyrekte ise yüzde 1,2 büyüdü.

Sanayi üretimi Ekim'de süpriz yaptı

Küresel krizin yarattığı daralmayla gerileyen sanayi üretimi, Ekim ayında ilk kez artış gösterdi. 2008 Ağustos ayından bu tarafa ilk kez artan sanayi üretimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.5 yükselirken, önceki aya göre artış oranı yüzde 13.7 oldu. Sektörler itibarıyla bakıldığında en fazla artış gösteren sektör yüzde 6.6 ile imalat sanayi olurken, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 6.4'lük artış yaşandı. Daha önce yapılan anketlerde sanayi üretiminin Ekim ayında yüzde 3 azalması bekleniyordu. Ekonomistler, gözlenen bu hızlı yükselişte baz etkisi yanı sıra Ekim ayında ihracatın 13 ay aradan sonra artışa geçmesi ve buna yönelik yapılan üretimin etkili olduğunu ifade ettiler. Uzmanlar, sanayi üretimi rakamlarıyla canlanmanın tahminlerden önce başladığına işaret ederken, yılsonu tahminlerini değiştirmek için henüz erken olduğunu ifade ediyorlar.

Otomotivde ihracat Kasım'da yüzde 13 azaldı

Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Kasım ayı ihracatının, Ekim ayına göre yüzde 13 azaldığını ve 1.35 milyar dolara indiğini açıkladı. Açıklamaya göre ayrıca, 2009 yılı ilk 11 aylık dönemde yüzde 38 gibi önemli oranda azalan ihracat 13 milyar dolar düzeyine geriledi. Açıklamada verilerin, Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) ile Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri'nden sağlandığı belirtildi. Açıklamada, "Ekim ayında olduğu gibi, otomotiv sanayinin 2009 Kasım ayı ihracatının, 2008 Kasım ayına göre artmış olduğu görülmektedir. Ancak 2008 Ekim ayından itibaren küresel krizin etkisini özellikle otomotiv sanayi ihracatı üzerinde yoğun olarak gösterdiği bilinmektedir. Bu nedenle artışların değerlendirilmesinde 'baz etkisi' dikkate alınmalıdır" denildi. Açıklamada şu ifadeye de yer verildi: "2009 yılı ilk on bir aylık dönemde, bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv sanayi ihracatındaki etkili daralma devam etmektedir."

Trichet: Faiz uygun, enflasyon düşük seyredecek

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, Avrupa Parlamentosu'nun ekonomi kuruluna yaptığı açıklamada faiz oranlarının uygun seviyelerde olduğunu ve enflasyonun orta vadede düşük seyretmesini beklediğini belirtti. Euro Bölgesi'nde toparlanma yönünde işaretlerin görüldüğünü kaydeden Trichet, kredi sıkışıklığı yönünde bir belirti görmediğini, ancak bankaların ana faaliyetleri için gereken likidite ihtiyaçlarını tamamıyla karşılamaya devam edeceklerini belirtti.

Irak petrol ihracatı için yatırıma hız verecek

Yabancı yatırımcıları petrol ve doğalgaz projelerine katılması için ikna edemeyen Irak yönetimi, petrol ihracatını artırmak üzere altyapısını yenilemeye yöneldi. Irak bu çerçevede dört yüzer petrol terminali yanı sıra üç yeni petrol boru hattı yapımını planladı. Irak'ın petrol ihracatının büyük bölümünü gerçekleştiren South Oil'in yöneticisi Diya Cafer, bu yatırımla günlük ihraç kapasitesinin 1.9 milyon varilden 8 milyon varile çıkarılacağını kaydetti. Cafer, Bağdat’ta yaptığı açıklamada, “yatırım planları hazır, yeni terminal ve boru hatlarının 2011'in ikinci yarısından itibaren faaliyete geçmesi söz konusu olabilir” dedi. Halen, İngiliz BP ve Çin ulusal petrol şirketi CNPC ırak'ın dev petrol sahası Rumelya'yı işletmek üzere anlaşmalar imzalamış durumda. Cafer, bölgede yapılacak üretimin günlük 1 milyon varile çıkması ardından, petrol ihracatı için yeni terminallerin gerektiğini ifade etti. Ekim sonu itibarıyla Irak’ın petrol ihracatı günlük 1.8 milyon varile ulaşmış durumda. Ülkenin petrol rezervlerinin büyük bölümü güneyde bulunurken, ihracat Basra Körfezi kıyısındaki iki terminalden gerçekleştiriliyor.

Türkiye son 15 yılda en hızlı büyüyen 8. ülke

Hükümetlerin birbiri ardına aldığı önlemlerle durgunluk aşılmaya başlanırken; türkiye son 15 yılda en iyi performans gösteren ülkeler arasında yer aldı. Uluslararası Para Fonu verilerinden yapılan hesaplamaya göre, Türkiye'nin milli geliri 1994-2009 döneminde 2.5 kat artarken, Türkiye ekonomisi 28 büyük ekonomi arasında en hızlı büyüyen sekizinci ekonomi oldu. Buna göre, Türkiye'nin milli geliri 1994 yılındaki 352 milyar dolarlık düzeyinden 2009'da 869 milyar dolara çıktı. 15 yıllık dönemde dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi Çin olurken, Çin bu dönemde ekonomisini 5 kat büyüttü. Bu ülkeyi Hindistan ve Mısır izledi. Diğer yandan, IMF uzmanlarının hazırladığı bir çalışma raporunda, finans sektörünün verilen desteklerle toparlandığı kaydedilirken, önlemlerin reel ekonomiyi yeterince güçlendirmediği ifade ediliyor. IMF uzmanları çıkış stratejilerine odaklanmak gerektiğini ifade ederken, bunun zamanlamasının kritik önemde olduğu vurgulandı.

Dubai World için varlık satışı olmayacak

Dubai Emirliği'ne ait gayrimenkul şirketi Dubai World, 29 milyar dolarlık borcunu yapılandırmaya çalışırken; Dubai yönetimi şirketin borçlarını karşılamak amacıyla varlık satışı yapmayacağını açıkladı. Karar, Dubai Borsası'nda satışlarla karşılanırken, borsa endeksi yüzde 6 geriledi. Uzmanlar, piyasalarda tedirginliğin sürdüğü görüşünde. Yabancı yatırımcıların çoğu piyasadaki varlıklarını elden çıkarmaya çalıştığını kaydeden uzmanlar, "Geçen hafta başgösteren panik halen devam ediyor. Son birkaç günde gelen açıklamalar, yatırım yapmayı güçleştiriyor" diyorlar. Borsa endeksi 22 Temmuz'dan bu yana en düşük düzeye inerken, zor durumdaki Dubai World ve iştiraklerinin hisselerinde de yüzde 6'ya varan düşüşler gözlendi. Dubai Emiri Muhammed Raşid el Maktum, geçen hafta yaptığı açıklamada, Dubai ile ilgili gelişmeleri basının abarttığını belirterek, açıklamaların dünyada yanlış anlaşıldığını söylemişti.

Türkiye'de kişi başına 70 gram altın var

Kriz dönemlerinin güvenilir yatırım aracı altında fiyatlar rekor üstüne rekor kırarken, Türkiye'de tasarruf amacıyla bulundurulan altın tutarının 192 milyar dolar olduğu öngörülüyor. İstanbul Altın Borsası Başkan Vekili Osman Saraç, Türkiye'de yastık altında 5 bin ton altın bulunduğunu ifade ederken, "Bu miktar nüfusa oranlandığında kişi başına yaklaşık 70 gram altın düşüyor" dedi. Altın fiyatlarının bin 200 doları aşarak rekor kırmasının elinde altın bulunduran tüketicilerin zenginleşmesine neden olduğunu kaydeden Saraç, tüketicilerin rekor artıştan ötürü mücevher alımını ertelediğini söyledi. Diğer yandan, uzmanlar altın fiyatlarının değerinin çok üzerine çıkmasından ötürü geri çekilebileceğini ancak, uzun vadede artışın süreceğini öngörüyorlar. Altın piyasası uzmanı David Tice, gelişmekte olan ülkelerin altın rezervindeki artışın fiyatları 2 bin doların üzerine taşıyacağını öngördü. Tice, gelişmekte olan ülkelerin bankacılık sistemi dışındaki rezervlerinin yüzde 2.2, gelişmiş ülkelerde ise bu oranın yüzde 38 olduğunu belirterek, gelişmekte olan ülkelerde rezervin yüzde 5'e çıkması halinde altın fiyatlarının 2 bin 500 doları göreceğini vurguladı. Altının ons fiyatı 2009 başına göre yüzde 34 artmış durumda.

"Every Breath You Take" ve Ben Bernanke

Amerikan Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke, görev süresinin uzatılması için Kongre'de görüşme trafiğine hız verirken, 2006 yılında seçim aşaması da esprilere konu olmuştu. Hatta önceki Bill Clinton döneminde ekonomi yönetiminde yer alan Glenn Hubbard'ın bir benzerinin de katıldığı klip, Hubbard'ın dekanlığını yaptığı Columbia Business School öğrencileri tarafından çekilmişti.