8 Ekim 2010 Cuma

Kur savaşı söylemine Soros da katıldı

Ülkelerin döviz kurlarını düşük tutarak ticarette avantaj sağlama çabasını 'kur savaşı' olarak nitelendirenler arasına, döviz piyasasından milyarlarca dolar kazanan ünlü yatırımcı George Soros da katıldı. 1990'ların başlarında İngiliz para birimi Sterlin'e karşı yaptığı işlemlerle İngiltere'nin Avrupa Kur Sistemi'nin dışında kalmasına neden olan George Soros, Çin'in dünya para piyasalarındaki sorunları aşmak amacıyla adım atmasını istedi. Soros, İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times'a yazdığı makalede, kurlardaki aşırı oynaklığın sorun yarattığına inandığını belirterek, "Kur savaşı değerlendirmesini yapan Brezilya Maliye Bakanı'nın görüşlerine katılıyorum" dedi. Çin Başbakanı Ven Şiabao, Avrupa ziyareti çerçevesinde Brüksel'de yaptığı temaslar sırasında Avrupa Birliği ve ABD'nin kur sistemini değiştirmek üzere baskı yapmaktan vazgeçmesini istemişti. Ven, kur rejimindeki değişikliğin Çin'de sosyal huzursuzluğa neden olabileceğini ifade etmişti. Çin, Haziran ayından bu yana döviz kuru rejimini serbestleştirme adımlarını atarken, yuan dolar karşısında yüzde 2 değer kazandı. Aynı dönemde yuan Euro karşısında ise yüzde 10 değer kaybetti.

İkili ticarette Yuan ve TL kullanımı gündemde

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Çin Halk Cumhuriyeti ile ikili dış ticaret hacmine baktığımızda, 17 milyar dolar gibi bir dış ticaret hacmine sahibiz. Bugün aramızda bir takvim belirledik, bu takvime göre, 2015 yılına kadar, bu ticaret hacmini 50 milyar dolara çıkaralım dedik ve ikinci bir etabı da 2020 yılına kadar koyduk, 2020 yılında da bu ticaret hacmini 100 milyar dolara ulaştıralım dedik" dedi. Erdoğan, Ankara'da Çin Başbakanı Ven ile yaptığı basın toplantısında, iki ülke arasında ticaretin Yuan ve Türk Lirası cinsinden yapılması konusunda görüşbirliğine varıldığını söyledi. Türkiye ve Çin'in stratejik işbirliği anlaşması imzalayacağını kaydeden Erdoğan, iki ülke arasında nükleer enerji konusunda da işbirliği yapılacağını kaydetti.

Sanayi üretimi Ağustos'ta yıllık bazda %11 arttı

Sanayi üretim endeksi Ağustos ayında yıllık bazda yüzde 11 artarak, Bloomberg beklentisi olan yüzde 8.2'den iyi geldi. Önceki ayda izlenen zayıf verilerden sonra sanayi üretiminin yeniden canlandığı ve mevsimsellikten arındırıldığında aylık bazda yüzde 2.7 gibi çok belirgin bir artış kaydettiği gözleniyor. Mevsimsellikten arındırılmış sanayi üretiminin düzeyi kriz öncesinde Mart 2008’de gelinen tepe noktasının sadece yüzde 3.1 altında olması dikkat çeken önemli bir gelişmeyi oluşturdu.

Geithner: Devalüasyonun sonuçları ağır olur

ABD Maliye Bakanı Timothy Geithner, büyük ticaret fazlası veren ülkelerin paralarının değerlenmesine izin vermeleri gerektiğini, yoksa sonuçları çok ağır olabilecek bir dizi rekabetçi devalüasyona yol açabileceklerini söyledi. Geithner, "Kurlarını olması gerekenden daha düşük tutan büyük ekonomiler, paralarının değerlenmesine engel olurlarsa, bu diğer ülkeleri de aynı şeyi yapmaya teşvik eder" dedi. ABD Maliye Bakanı, döviz piyasalarının yeniden dengelenmesi için işbirliği çağrısında bulundu ve para birimlerinde rekabetçi zayıflamanın küresel ekonomik büyümeyi sınırlandırabilecek "tehlikeli bir dinamik" olduğu uyarısını yaptı. Brookings Enstitüsü'ndeki konuşmasında Çin'in yuanın dolar karşısında değerinin yükselmesine izin vermesi çağrısını yineleyen Geithner, "ana sorunun" bir küme gelişen ülkenin paralarının değerlenmesine izin vermemesi olduğunu söyledi ve diğer ülkeler de aynı yönde hareket etmezse Çin'in parasının değerini yükseltme olasılığının daha da düşeceğini vurguladı.

Teşvikli yatırımlar 8 ayda üç kat artış gösterdi

Teşvikli yatırımlar 2010 yılının ilk 8 ayında geçen yılın aynı dönemine göre 3 katın üzerinde artış gösterdi. Krizin etkisiyle 2009 yılının 8 aylık döneminde bir önceki yıla göre yüzde 54.8 oranında gerileyen teşvikli yatırımlar, 2010 yılının aynı döneminde yüzde 329 artışla 37 milyar 530 milyon TL'ye ulaştı. Ocak-Ağustos döneminde verilen teşvik belgesi sayısı yüzde 217 artışla 2 bin 753'e çıkarken, bu yatırımlarla öngörülen istihdam sayısı yüzde 157 artışla 84 bin 441'e yükseldi. Teşvikli yatırımlar çerçevesinde yılın ilk 8 ayında imalat sanayinde 24 milyar 334 milyon TL'lik sabit sermaye yatırımı teşvike bağlandı. Madencilik sektöründe 889.6 milyon TL'lik sabit sermaye yatırımı teşvike bağlanırken, hizmetler sektöründe 6 milyar 649 milyon TL'lik yatırım teşvik kapsamına alındı. Enerji sektöründe teşvike bağlanan sabit sermaye tutarı 4 milyar 107 milyon TL, tarım sektöründe 1 milyar 551 milyon TL düzeyinde gerçekleşti.

7 Ekim 2010 Perşembe

IMF Başkanı: Kur savaşı riski giderek artıyor

IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, ülkelerin iç problemlerini çözmek için kurları kullanmaya çalışmaları halinde bir kur savaşı yaşanması riskini üstlenecekleri uyarısında bulundu. Washington'da IMF-Dünya Bankası toplantıları öncesinde düzenlediği basın toplantısında konuşan Strauss-Kahn, "Kurların bir politika silahı olarak kullanılabileceğine yönelik bir fikir ortalıkta dolaşmaya başladı" dedi. IMF Başkanı Strauss-Kahn, "Böyle bir fikrin eyleme geçirilmesi global toparlanma için çok ciddi bir riski oluşturur. Bu yöndeki bir yaklaşım uzun vadede negatif ve çok zarar verici etkisi olur" dedi. Merkez bankalarının parasal genişleme politikasını eleştiren IMF Başekonomisti Olivier Blanchard da, gelişmiş ülkelerde büyümenin bir engelle karşılaştığını ve parasal genişleme önlemlerinin büyümeyi hızlandırmayacağını söyledi. Blanchard, "ABD ve Avrupa'da biraz daha parasal genişleme görebiliriz sanıyorum ama kendimizi kandırmamalıyız. Elimizde parasal cephanenin çoğunu kullandık" dedi.

6 Ekim 2010 Çarşamba

IMF, Türkiye'nin büyüme tahminini %7.8'e çıkarttı

Uluslararası Para Fonu, bankacılık sektörünün güçlü durumuyla krizden düşük oranda etkilenen Türkiye'nin, artan iç talebin etkisiyle hızlı büyümesini sürdüreceğini öngördü. IMF-Dünya Bankası yarı yıl toplantıları öncesinde Dünya Ekonomik Görünümü Raporu'nu yayınlayan kuruluş, 2010 yılında Türkiye için yaptığı yüzde 5.2'lik büyüme tahminini yüzde 7.8 düzeyine yükseltti. Fon, Türkiye'nin 2011 yılı büyüme hızı tahminini ise yüzde 3.6 olarak açıkladı. IMF'nin Türkiye için yaptığı 2010 yılı büyüme tahmini Avrupa'daki diğer gelişen ekonomilerin iki katı düzeyinde bulunuyor. Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda yüzde 11.7, ikinci çeyrekte yüzde 10.3 büyümüştü. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yıl sonu itibariyle Türkiye'nin yüzde 6.5-7 arasında bir büyüme hızını yakalabileceğini öngörmüştü. IMF, Türkiye'nin cari işlemler açığının ise bu yıl GSYH'nin yüzde 5.2'sine 2011’de de yüzde 5.4'e yükseleceğini öngördü. Fon, Türkiye'nin 2010 TÜFE beklentisini yüzde 9.7'den 8.7'ye indirirken, 2011'de yüzde 5.7 olarak bıraktı. Diğer yandan, Fon, gelişen ekonomilerin katkısıyla küresel büyüme hızının bu yıl yüzde 4.8'e ulaşacağını, gelecek yıl ise yüzde 4.2 olarak gerçekleşeceği tahmininde bulundu.

Tüpraş 2.2 milyar dolar kredi almaya hazırlanıyor

Türkiye'nin en büyük sanayi şirketi Tüpraş, rafineri yenileme yatırımı amacıyla 2.2 milyar dolar kredi almaya hazırlanıyor. Bloomberg'e bilgi veren bankacılar, kredinin kredi ajansı ve ticari bankalar kanalıyla yapılacağını ifade ediyorlar.

IMF: Finans sektöründe kırılganlıklar sürüyor

Uluslararası Para Fonu (IMF) finans sektörüne yönelik raporunda, güçlü banka sermayeleri ve likidite bolluğu, krizleri önlemek için yeterli olmadığı uyarısında bulundu. IMF raporunda, uluslararası para fonu bankacılık dışında diğer finans kuruluşlarını da kapsayacak önlemlere yer verilmesi için çalışmaların yapılması gerektiğine işaret edildi. IMF Para ve Sermaye Piyasaları Direktörü Jose Vinals, “Gelecekteki krizlerin önüne geçmek için, finans sektöründe kapsamlı bir revizyona ihtiyaç var” dedi. Son finansal krizin dünyanın büyük ekonomilerinin milli gelirlerinde yüzde 26 oranında kayıplara yol açtığı belirtilen raporda, Basel Bankacılık Düzenlemeleri Komisyonu’nun önerileri doğrultusunda para politikalarında ve likidite anlamında daha sıkı önlemler almasının yeterli olmadığını söyledi. Raporda, Uluslararası Ödemeler Bankası’nın Basel 3 ile önerdiği düzenlemelerin küresel finans sistemi için sistemik risk taşıyan yapısal sorunların ortadan kaldırımadığı görüşüne yer veriliyor. Raporu hazırlayan IMF uzmanlarından Ceyla Pazarbaşıoğlu da, küresel çapta finansal sistemin revizyonunun en geç 2012 yılında bitmesi gerektiğini söylerken, bu konuda en büyük engelin ise politik isteksizlik olduğunu belirti. IMF raporuna ulaşmak üzere tıklayınız.

Liverpool Boston Red Sox'un sahibine satıldı

İngiliz futbol kulübü Liverpool, bozulan mali dengeleri ardından el değiştirdi. Liverpool, daha önce RBS bankasından aldığı kredilerin ödemelerini gerçekleştiremeyerek, çareyi satışta buldu. Liverpool, Amerikalı eski hedge fon yöneticisi John Henry'e ait New Sports Ventures'a satıldı. Henry'nin iştirakleri arasında ABD'li beyzbol kulübü Boston Red Sox yer alıyor.

5 Ekim 2010 Salı

Türkiye 2012'de istihbarat uydusu gönderecek

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Göktürk" adı verilen ve çalışmaları süren istihbarat uydusunun 2012'de uzaya fırlatılacağını söyledi. Türkiye'nin ilk istihbarat uydusu niteliğindeki Göktürk, Aselsan tarafından tasarlandı. Erdoğan, Ak Parti Meclis Grubu'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin tamamen milli tank, insansız hava aracı ve helikopterlerin üretimine başladığını kaydetti. Moody's'in Türkiye'nin not görünümü artışına da değinen Erdoğan, "'İşte gördüğünüz gibi bugün uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin -ki kolay kolay artırmaz- not görünümünü durağandan pozitife çevirdi. Yatırımcı, istikrar ve güven ortamında yatırımlarına hız veriyor. Üretici daha bir şevkle çalışıyor. Uluslararası yatırımcı adeta koşarak geliyor" dedi.

Fransız bankacı Kerviel'e 3 yıl hapis cezası

Yaptığı işlemlerle çalıştığı Fransız bankası Societe Generale'nin 4.9 milyar Euro zarar etmesine neden olan eski bankacı Jerome Kerviel, 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Paris Mahkemesi'nce verilen kararda, Kerviel'in görevini suistimal etmesi nedeniyle 140 bin çalışana sahip bankayı zor durumda bıraktığı vurgulandı.
Mahkeme başkanı Kerviel'e hapis cezası yanı sıra 5 milyar Euro'luk zararın tazmin edilmesi kararını verdi. Kararın temyiz yolu açık olurken, Kerviel'in avukatları kararı son derece adaletsiz olarak değerlendirdi. 33 yaşındaki eski bankacı Kerviel'in yaptığı işlemler sonucu Societe Generale Bankası 2008 yılında batmanın eşiğine gelmişti.
Fransız Bankacılık İdaresi, 2008 yılında meydana gelen skandal ardından bankanın risk yönetimini yeterince iyi yapmadığı gerekçesiyle 4 milyon Euro ceza vermişti.

Moody's Türkiye'nin görünümü pozitife çıkarttı

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin kredi notu görünümünü durağandan pozitife çevirdi. Moody'sin bu kararında Türkiye'nin küresel kriz sonrası gelişmelere karşı gösterdiği yüksek dayanıklılık etkili oldu. Moodys analisti Sarah Carlson, Türkiye'nin kredi notunun Ba2 kategorisinde olduğunu hatırlatarak, "2010 yılı büyüme tahminini yüzde 6.5'e, 2011 için yüzde 5'e yükselttik" dedi. Carlson, Türkiye'nin finansal mali yapısının daha da güçlenmesine bağlı olarak kredi notunun Ba1 düzeyine çekilebileceğini ifade etti. Moody's, Türkiye'nin notlara yönelik en son adımı 8 Ocak 2010'da atmış, Türk tahvillerine verdiği notu Ba3'ten Ba2'ye çıkartmıştı.

Moody's İrlanda'nın not görünümünü düşürdü

Artan bütçe açığı, canlanmanın hız kesmesi ve sorunlu bankacılık sektörü yapılandırması İrlanda'nın ülke notu görünümünün indirilmesine neden oldu. Derecelendirme kuruluşu Moody's, olası bir not indirimi için not görünümünü durağandan negatife indirdi.
Moody's'den yapılan açıklamada, İrlanda'nın en büyük iki bankasına verilen sermaye desteğinin İrlanda'nın finansal gücüne yönelik belirsizliği artırdığı kaydedildi.
Geçen hafta açıklanan banka kurtarma planının toplam 50 milyar Euro maliyete ulaşması beklenirken, banka kurtarmanın İrlanda'da kamu açığının milli gelire oranını yüzde 32'ye çıkarmasından endişe ediliyor.
Moody's, halen Aa2 notuna sahip İrlanda için not değerlendirmesini üç ayda tamamlayacağını açıkladı. Kuruluş, indirim olması durumunda bunun bir basamaklı bir indirim olacağını belirtti.
İrlanda Maliye Bakanlığı, ülkenin bütçe açığını 2014 yılına kadar, Avrupa Birliği’nin belirlediği gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 3 limitine kadar düşürmeyi hedefleyen dört yıllık bir planı gelecek ay açıklamayı planlıyor

4 Ekim 2010 Pazartesi

ÖİB'den Hazine'ye 100 milyon dolar

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), Hazine hesaplarına 100 milyon dolar aktardı. Böylece 2010 yılı içerisinde Hazine hesaplarına dolar bazında aktarılan toplam tutar 1 milyar 796 milyon dolara ulaşacak. 2010 yılı içerisinde, TCDD'ye ait Samsun Limanı ve Bandırma Limanı İşletme Hakkı Devri bedelleri ile diğer bazı özelleştirme bedelleri karşılığı olan toplam 309 milyon dolar; özel kanun ve mevzuat gereğince ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına aktarıldı.

Enflasyonda gıdanın katkısı kemikleşiyor

Etkisi 2011'e kadar sarkacak olan ekonomik durgunluk, global enflasyonu da yavaşlattı. Enflasyon kontrol altında olmasına rağmen, doğal felaketler ve geniş nüfuslu ülkelerdeki büyüme, gıdaya olan talebin artmasına sebep oluyor; bu da enflasyonu körüklüyor . Ralli yapan gıda fiyatları ve tarımsal emtialar baş ağrısı yaratmaya aday görünüyor. TÜİK tarafından açıklanan Eylül ayı enflasyon rakamlarında gıda maddelerinin yukarı yönlü katkısı dikkat çekiyor. Manşet enflasyonu yıllık % 9.24 seviyesine taşıyan son veriler, küresel olayların Türkiye'ye etkisini de net şekilde ortaya koyuyor.

Enflasyon gıdanın etkisiyle yukarı döndü

Tüketici Fiyatları Endeksi enflasyon sepetinde en yüksek ağırlığa sahip gıda fiyatlarındaki artışın etkisiyle Eylül'de bir önceki aya göre yüzde 1.23'lük artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Üretici Fiyatları Endeksi'ndeki (ÜFE) artış beklentilerin bir miktar altında gerçekleşerek yüzde 0.51 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre TÜFE'de yıllık artış yüzde 9.54 olurken, ÜFE'de yıllık artış da yüzde 8.91 olarak gerçekleşti. TÜFE'de ana harcama gruplarına göre bir önceki aya göre en yüksek artış yüzde 4.72 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 25.32 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Çeşitli mal ve hizmetlerdeki artış yüzde 1.23, eğitimde yüzde 1.16, eğlence ve kültürde yüzde 0.86, lokanta ve otellerde yüzde 0.74, ev eşyasında yüzde 0.48, konutta yüzde 0.33, sağlıkta yüzde 0.16, ulaştırmada yüzde 0.12 olurken, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 1.10, haberleşmede yüzde 1.85, giyim ve ayakkabıda yüzde 2.21'lik düşüş gerçekleşti. Gıda ve alkolsüz içecekler gurubu yüzde 27.60 ağırlıklık ile TÜFE enflasyonu üzerinde tek başına en yüksek etki eden kalemi oluşturuyor. İmalat sanayindeki artış bir önceki aya göre yüzde 0.56 olarak gerçekleşirken, yıllık değişm yüzde 5.24 oldu. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden "H" Eylül'de yıllık olarak yüzde 3.76, "I" yüzde 3.70 arttı.

Seçimler 2011 Haziran ayında yapılacak

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2011 milletvekili genel seçimlerinin Haziran ayının ilk haftası yapılacağını açıkladı. Başbakan Erdoğan, Sofya'ya hareketi öncesinde Ankara Esenboğa Havalimanı'nda gazetecilerin sorularını yanıtladı. Erdoğan, uyum yasalarının ardından bütçe müzakerelerinin görüşülmeye başlanacağını belirterek, Mart ayında seçim takviminin çalışmaya başlayacağını söyledi. "Biz meclis, iktidar partisi olarak Haziran'ın ilk haftasında seçimi yapmayı hedefliyoruz" diyen Erdoğan açıklamalarını şu şekilde sürdürdü: "Okullar tatile çıkmadan seçimi yapalım istiyoruz. 90 günlük bir seçim takvimi düşünecek olursak Mart ayı içinde takvim çalışmaya başlamış olacak. Bu ne demektir 2011 zaten 2 ayınız var. Nerede geleceksiniz de hangi çalışmayı yapacaksınız, gerçekleri saptırmayalım. Siz ekipleri kurun yeni bir anayasayla ilgili çalışmaları ana muhalefette, muhalefette, STK'larda, bazı STK'lar çalışmaya başladılar. Bizde hep birlikte çalışmalarımızı yapalım. 2011 seçiminin ardından da hemen yeni anayasa ile ilgili adımı atalım."