Canlanma işaretleri var ama...

İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'den Amerika'nın otomotiv başkenti Detroit'te işini kaybeden otomotiv işçilerine kadar herkes, küresel mali krizin nasıl daha önceden farkedilemediğini öğrenmek istiyor. Bu sorunun yanıtı, bazı ekonomistlerin verdiği gibi “bizim geleceği gösteren kristal küremiz yok” olabileceği gibi, ekonomistlerin geniş bir veri setiyle yakın geleceğe yönelik yaptığı tahminlerin dahi yetersiz kalabileceğine işaret ediyor. Krizin üzerinden bir yıl geçmesi ardından, bu sürece yönelik değerlendirmeleriyle bazı isimler öne çıkıyor. Başta New York Üniversitesi Öğretim Üyesi, “Doktor Kıyamet” Nouriel Roubini, canlanmanın başladığına işaret ederken, sistemik risklerin sürmesinden ötürü toparlanmanın bir hayli kırılgan olacağını düşünüyor. Eski IMF Başekonomisti Kenneth Rogoff ise, daha kötümser bir ifadeyle, “Halen uyutulan finans krizinin yavaş yavaş bir kamu borçlanma krizine dönüşme olasılığı yüksek” görüşünde. Ekonominin durumunu kalp krizi geçirme olasılığı yüksek obezite, yüksek tansiyon ve kollesterol değerlerine sahip bir hastaya benzeten Rogoff, “Hiçbir ekonomi krize karşı tam anlamıyla korunaklı değil” diyor. 2001 Nobel Ekonomi Ödülü'nün sahibi Columbia Üniversitesi'nden Joseph Stiglitz de, krizin başladığı ülke olan ABD'de bankacılık sektöründeki yapısal sorunların çözümlenmemesi nedeniyle daha büyük risklerin oluştuğu görüşünde. Prof. Stiglitz, “Başta Amerika olmak üzere pek çok ülkede batamayacak kadar büyük bankaların sayısı daha da arttı. Sorunlar kriz öncesinden de büyük” diyor. Stiglitz, canlanma planlarına karşılık, “Küresel ekonomi uzun yıllar zayıf ve hastalıklı görünümünü koruyacak” diyor. Kriz sürecinde finans sistemini denetlemesi görevi biçilmeye hazırlanan Uluslararası Para Fonu da kriz konusunda çok da farklı düşünmüyor. IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, “Sanayileşmiş ülkelerde canlanma işaretleri gözlenmesine karşılık, küresel krizin bittiği henüz söylenemez” diyor. Strauss-Kahn, “Politikacıların hafızasında krizin geride kaldığına yönelik bir görüşün yerleşmesi son derece tehlikeli. Almanya ve Fransa'da canlanma işaretlerine karşılık bu ülkelerde işsizlik daha da artacak” diyor.