Stiglitz: Parasal genişleme canlanma yaratmıyor

Columbia Üniversitesi Ekonomi Profesörü Joseph Stiglitz, Amerikan Merkez Bankası'nca uygulanan düşük faiz politikasının, diğer ülke ekonomilerini olumsuz etkilediğini söyledi. Bloomberg International'ın sorularını yanıtlayan Stiglitz, faizlerin Amerikan ekonomisini canlandırmaya yetmediğini kaydetti. Nobel ödüllü ekonomist Profesör Joseph Stiglitz, ABD Merkez Bankası'nın uyguladığı politikanın diğer ülkelere sıcak para girişini hızlandırdığını söyledi. Profesör Stiglitz, Amerikan ekonomisini canlandırması parasal genişlemenin beklenen etkiyi yaratmaktan uzak olduğunu vurgulayarak, "Parasal genişleme canlanma yaratmıyor" dedi.

Canlanma işaretleri var ama...

İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'den Amerika'nın otomotiv başkenti Detroit'te işini kaybeden otomotiv işçilerine kadar herkes, küresel mali krizin nasıl daha önceden farkedilemediğini öğrenmek istiyor. Bu sorunun yanıtı, bazı ekonomistlerin verdiği gibi “bizim geleceği gösteren kristal küremiz yok” olabileceği gibi, ekonomistlerin geniş bir veri setiyle yakın geleceğe yönelik yaptığı tahminlerin dahi yetersiz kalabileceğine işaret ediyor. Krizin üzerinden bir yıl geçmesi ardından, bu sürece yönelik değerlendirmeleriyle bazı isimler öne çıkıyor. Başta New York Üniversitesi Öğretim Üyesi, “Doktor Kıyamet” Nouriel Roubini, canlanmanın başladığına işaret ederken, sistemik risklerin sürmesinden ötürü toparlanmanın bir hayli kırılgan olacağını düşünüyor. Eski IMF Başekonomisti Kenneth Rogoff ise, daha kötümser bir ifadeyle, “Halen uyutulan finans krizinin yavaş yavaş bir kamu borçlanma krizine dönüşme olasılığı yüksek” görüşünde. Ekonominin durumunu kalp krizi geçirme olasılığı yüksek obezite, yüksek tansiyon ve kollesterol değerlerine sahip bir hastaya benzeten Rogoff, “Hiçbir ekonomi krize karşı tam anlamıyla korunaklı değil” diyor. 2001 Nobel Ekonomi Ödülü'nün sahibi Columbia Üniversitesi'nden Joseph Stiglitz de, krizin başladığı ülke olan ABD'de bankacılık sektöründeki yapısal sorunların çözümlenmemesi nedeniyle daha büyük risklerin oluştuğu görüşünde. Prof. Stiglitz, “Başta Amerika olmak üzere pek çok ülkede batamayacak kadar büyük bankaların sayısı daha da arttı. Sorunlar kriz öncesinden de büyük” diyor. Stiglitz, canlanma planlarına karşılık, “Küresel ekonomi uzun yıllar zayıf ve hastalıklı görünümünü koruyacak” diyor. Kriz sürecinde finans sistemini denetlemesi görevi biçilmeye hazırlanan Uluslararası Para Fonu da kriz konusunda çok da farklı düşünmüyor. IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, “Sanayileşmiş ülkelerde canlanma işaretleri gözlenmesine karşılık, küresel krizin bittiği henüz söylenemez” diyor. Strauss-Kahn, “Politikacıların hafızasında krizin geride kaldığına yönelik bir görüşün yerleşmesi son derece tehlikeli. Almanya ve Fransa'da canlanma işaretlerine karşılık bu ülkelerde işsizlik daha da artacak” diyor.

Stiglitz: Canlanma dört yılı bulabilir

Hükümetlerin aldığı önlemlerle mali krizin yarattığı durgunluğun hız kesmesi, ekonomistler tarafından farklı değerlendiriliyor. Dünya Bankası'nın eski başekonomisti, 2001 Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Profesör Joseph Stiglitz, krizin aşılmasının 4 yıl alabileceğini kaydetti. Son iki ayda konjonktürdeki kısmi iyileşmenin bir yanılsamadan ibaret olduğunu kaydeden Stiglitz, dünya ekonomisinin halen zayıf olduğunu vurguladı. Şirketlerin kriz nedeniyle varlıklarındaki zayıflamanın yavaşladığını hatırlatan Stiglitz, "Normal bir durgunluğa geri dönmüş durumdayız" dedi. Japonya, Fransa ve Almanya'nın durgunluğu aştığına yönelik değerlendirmelere katılmadığını söyleyen Stiglitz, "İnsanların çoğu, işsizlik oranı yüksekse, iş bulmak zorsa resesyon olduğunu sanıyor. Şirketler için, kapasitelerinde fazlalık varsa resesyon vardır'' açıklamasında bulundu. Stiglitz, geçen Ekim ayında Lehman Brothers'ın iflasından bu yana "ekonomiyi sarsmamaları için büyük bankaların ortadan kaldırılması" yanında bankalarda şeffaflığın artırılmasını savunuyor. Uluslararası Para Fonu Başkan Yardımcısı John Lipsky ise, merkez bankalarının faiz oranlarını düşük tutması ve canlanma önlemleriyle iyileşmenin başladığını vurguladı. Lipsky, zayıf bir performansa karşılık büyümenin hızlanacağını öngördü.