FT, ekonomide kırılganlığa karşı uyardı

İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times, Türkiye'nin AKP döneminde güçlü bir ekonomik başarı elde etmiş olmasına karşılık; yurtdışındaki dalgalanma karşısında ekonomik temellerinin sarsılabileceği uyarısında bulundu. Gazetenin görüş aldığı Istanbul Analytics danışmanlık şirketi ortağı, ekonomist Murat Üçer, Türkiye ekonomisinin kırılganlığı yüksek bir makroekonomik yapıya sahip olduğunu söyledi. Dolar cinsinden gelirlerin artmasının ithalatı körüklediğine işaret eden Üçer, bu durumun yüksek verimlilikle telafi edilebilir büyüklüğü aştığını kaydetti. Gazetenin analizinde, yüksek performansta 2001-2002 döneminde Kemal Derviş tarafından hazırlanıp uygulamaya konulan ekonomik programın, AKP hükümetlerince uygulanmasının başarı getirdiğine işaret edilirken, yüksek cari açığın ekonominin yumuşak karnı olmayı sürdürdüğü vurgulandı.

KRİZE EN DUYARLI ÜLKE

Hükümetin ÖTV ve KDV'lerde yaptığı 'ayarlama' ile cari açığın frenlenmesine çalıştığına dikkat çekilen yazıda, kredi hacmindeki hızlı büyümenin de Türkiye'yi G20 ülkeleri arasında krize karşı en duyarlı ülke konumuna getirdiği vurgulandı. Gazeteye konuşan bir uzman, Türkiye'yi Avrupa Birliği'nin gemisine bağlı cankurtaran filikasına benzeterek, "Ancak ikisini birbirine bağlayan ipin uzunluğu son derece kısa. Eğer büyük gemi batarsa, yapılabilecek çok az şey var" dedi.

Sarkozy, yuanın SDR'ye eklenmesini önerdi

Dünyanın ikinci büyük ekonomisine sahip Çin'in finans sisteminde etkinliğini artırmasına yönelik destek Fransa'dan geldi. Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, New York'ta ABD Başkanı Barack Obama ile yaptığı görüşmede, Çin para birimi yuanın IMF özel çekim hakkına eklenmesi gerektiğini söyledi. G-20 dönem başkanlığı görevini de yürüten Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, yılbaşından bu yana küresel finans sistemine yeni bir çerçeve vermeye yönelik çaba gösteriyor. Halen IMF'nin para birimi niteliğindeki özel çekim hakkı SDR'de dolar, yen, sterlin ve euro yer alıyor. SDR kur sepetini oluşturan para birimlerinin ağırlıkları beş yılda bir IMF Yönetim Kurulu'nca belirleniyor. SDR'de yapılan değişik Ocak ayında yürürlüğe girecek. Fransa Cumhurbaşkanlığı'ndan bir üst düzey yetkili, yuan'ın SDR'ye eklenmesinin Çin'in dünya ekonomisine entegrasyonunu hızlandıracağını söyledi. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean-Claude Trichet, yuan'ın eklenmesinin tartışılmaya değer olduğunu söyledi. ABD Maliye Bakanı Tim Geithner ise, yuan'ın eklenmesi için dalgalı kur rejiminin uygulanması gerektiğini, Çin'de ise bu tür bir sistemin olmadığını vurguladı. .

Fransa Maliye Bakanlığı'na G20 saldırısı

Dünyanın önde gelen 20 gelişmiş ve gelişmekte olan ülkesini bünyesinde barındıran G20, internet hackerlarının saldırısına konu oldu. G20 dönem başkanlığını yapmakta olan Fransa'da Maliye Bakanlığı internet sitesi, hackerların saldırısına uğradı. Aralık sonundan itibaren gözlenen saldırılar çerçevesinde özellikle G-20 toplantılarının sekreteryasını üstlenen Fransız Hazinesi'ne yönelik belgelere erişilmeye çalışıldığı belirlendi. Bilgisayar kayıtlarına göre, saldırıların ağırlıklı olarak Çin üzerinden yapıldığına işaret edildi. Fransa Ulusal İletişim Güvenliği Ajansı Başkanı Patrick Paillo, özellikle Fransa'nın dönem başkanlığı ve G20'deki uluslararası yazışmalara yönelik bilgilerin erişilmesine çalışıldığını söyledi. Paillo, ilk kez Fransa'da bir bakanlığın hacker saldırısına uğradığını belirterek, saldırı çerçevesinde bakanlığa ait 150 bilgisayara ulaşıldığı ve bunlardan bazı belgelerin alındığı kaydedildi. Fransa Maliye Bakanlığı, saldırı sonrasında güvenliğin en yüksek düzeye yükseltildiğini, konuyla ilgili soruşturma başlatıldığını da açıkladı.

G20 krize karşı yeni öncü gösterge geliştirecek

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülke liderlerini bir araya getiren G20 zirvesinde, ekonomik krize karşı yeni öncü göstergeler oluşturulması konusunda görüşbirliğine varıldı. Seul'de düzenlenen G20 zirvesinin sonuç bildirisinde, üye ülkelerin maliye bakanlarının gelecek yıl yapılacak toplantıda ekonomideki dengesizlikleri belirleyecek bir dizi öncü gösterge üzerinde çalışacakları kaydedildi. Büyümedeki istikrarsızlık ve ülkeler arasında makroekonomik alanda görülen dengesizliğin, küresel sorunları aşmak üzere ortak karar verilmesini güçleştirdiği kaydedilen bildiride, "Ortak karar verilememesi durumu daha da içinden çıkılmaz hale getirecektir" denildi. ABD ve Çin'in kurlar konusundaki tartışmasının İrlanda'da artan gerilim nedeniyle gölgelenmesi dikkat çekerken, döviz kurlarının piyasa koşullarında belirlenmesi gerektiğinin altı çizildi. Bildiride, G20 ülkelerinin rekabeti artırmak amacıyla devalüasyonlardan kaçınma konusunda görüşbirliğine vardığı vurgulandı.

Geithner, G20 toplantılarını böldü

Kur savaşlarının ana gündemi oluşturduğu Güney Kore'de yapılan G20 Maliye Bakanları zirvesi, ABD Maliye Bakanı Tim Geithner'in sözleriyle ikiye bölündü. ABD Maliye Bakanı Tim Geithner, mevkidaşlarına gönderdiği mektupla G20 ülkelerinin döviz kurlarını kullanarak ticarette rekabet üstünlüğü sağlama çabasından uzak durması çağrısında bulundu. Geithner, bu çerçevede, ülkelerin cari fazlasının milli hasılaya oranının yüzde 4'le sınırlandırılmasını kaydetti. Geithner, yazdığı mektupta, herhangi bir ülke ismi vermezken; ekonomistler bakanın sözlerinin özellikle para biriminin değerlenmesine engel olan Çin'i hedeflediğine işaret ediyorlar. Çin, G20 toplantısı öncesinde döviz kurunun kısmen değerlenmesine olanak sağlayan düzenlemelerin adımlarını atmış, ancak kurdaki değerlenme yeterli sonucu vermekten uzak kalmıştı. Geithner, cari fazla konusunda Suudi Arabistan ve Rusya gibi bazı petrol ihracatçısı ülkeler konusunda istisna uygulanabileceğini de kaydetti. Gelişmekte olan ülkelerin değeri düşük olan para birimlerinin değerlenmesine izin vermesi gerektiğini ifade eden Geithner, para birimlerinin ülkelerin makro dengelerini yansıtması gerektiğini vurguladı. Geithner'in sözlerini değerlendiren bazı bakanlar, önlemlerin 11 Kasım'da yapılacak G20 liderler zirvesinde gündeme gelmesi muhtemel bir eylem planının parçası olarak değerlendirilebileceğini kaydettiler. Kanada ve Fransa, Geithner'in çıkışına destek verirken, Japonya ve Almanya'dan yetkililer açıklamalara sert tepki verdi. Japonya Maliye Bakanı Noda, rakamsal hedeflerin tutturulmasının güç olduğunu belirtirken, üst düzey bir Alman yetkili ticaret fazlasının Çin ile paralellik taşımadığını kaydetti.

Sarkozy'nin G20 önceliği 'döviz kuru' olacak

Küresel krize kapsamlı önlemler üzerinde çalışan G20 ülkeleri, Kasım ayında Güney Kore'de yapılacak zirve öncesinde ortak zemin arıyor. Daha önce de Almanya Başbakanı Angela Merkel ile birlikte ortak öneriler üzerinde çalışan Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Paris'te yaptığı konuşmada, G20 öncesinde Fransa'nın önceliklerini açıkladı. Sarkozy, döviz kurundaki aşırı oynaklığın büyümeyi olumsuz etkilediğini belirterek, "Kur hareketlerini değerlendirecek yeni bir yapıya ihtiyaç var. Bu tartışmaları Çin olmadan yapmak saçma" dedi. Sarkozy, benzer şekilde emtia piyasasındaki dalgalanmanın da Fransa tarafından G20 gündemine taşınacağını söyledi. Doların dünyanın rezerv parası olarak ağırlığının daha da azaltılması gerektiğini ifade eden Sarkozy, alternatif para birimlerinin de ciddi rol üstlenmesi gerektiğini kaydetti. Halen küresel rezervlerin yüzde 66'lık bölümü dolar cinsinden tutuluyor. Kasım ayından itibaren G20'nin liderliğini üstlenecek Fransa, gelecek yıl yapılacak g20 ve G8 zirvelerinde başkanlık yapacak. Fransa Cumhurbaşkanı, küresel ekonomik politikalar arasında eşgüdümün kurlardaki aşırı oynaklığın önüne geçilmesinde belirleyici olacağını da vurguladı. Sabit kur sistemine geri dönülmesini savunmadığını vurgulayan Sarkozy, "Küresel parasal sistemin geleceğini 'tabular' olmadan tartışmak durumundayız" dedi.

G20'den bütçe açıklarını yarıya indirme kararı çıktı

Sanayileşmiş ve sanayileşmekte olan ülkelerden oluşan G20 ülkelerinin liderleri, zengin ülkeleri bütçe açıklarını üç yıl içinde yarıya indirmeye, 2016 yılına kadar da borçlarını düşürmeye çağırdı. Kanada Başbakanı Stephen Harper tarafından Toronto'da yapılan G20 zirvesi sonunda yapılan açıklamada, "Bir yandan ekonomiyi canlandırma önlemleri uygulanırken, aynı zamanda borcu düşürmek mümkün olabilir" ifadesine yer verildi. ABD Başkanı Barack Obama ve diğer liderler, dünya ekonomik gelişiminde ciddi sorunların devam ettiğini belirttiler. Başkan Obama zirve sonunda düzenlediği basın toplantısında bütçe açığını 2013 yılı sonuna kadar yarıya düşürme hedefini kabul etti. Obama, bu hedefin, ABD'nin planlarına uygun olduğunu belirtmekle birlikte istihdam yaratma ve ekonomik büyümeye öncelik vereceğini kaydetti. Başkan devlet harcamalarında kesintide aşırıya gidilmesinin ekonomik büyümeyi durdurma tehlikesine de dikkati çekti. Liderler dünya ekonomisinin büyüme göstermekle birlikte, canlanmanın her yerde eşit ve yeterince güçlü olmadığına, işsizliğin de birçok ülkede çok yüksek olduğuna işaret ettiler. Liderlerin nihai bildirisinde, ekonomik canlanmayı sürdürebilmek için mevcut ekonomik canlanma planlarının devam etmesi ve güçlü bir talebi oluşturacak koşulların sağlanması gerektiği kaydedildi.

Türkiye G20'ye terörü taşıyacak

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla 26-27 Haziran'da Kanada'nın Toronto kentinde gerçekleşecek olan 4. G20 Zirvesi, küresel ekonomik ve finansal krizden çıkma sürecine odaklanırken sürdürülebilir ve dengeli büyümeye de ağırlık verilecek. Ancak, zirvede yapılacak yoğun ikili temaslara siyasi konular damgasını vuracak. Bu çerçevede, Washington'da "rahatsızlık" yaratan Türkiye'nin İran'a yaptırımlara karşı oy kullanması, "Gazze filosu" baskını nedeniyle Türk-İsrailli ilişkilerin kopma noktasına gelmesi ve PKK'nın saldırılara hız vermesinin ardından Toronto'da gerçekleşecek olan Erdoğan-Obama görüşmesine büyük önem veriliyor.